تعریف آمار توصیفی

 بعضی اوقات جهت انجام پژوهش یا پایان نامه هدف، ارزیابی رسیدن به شناخت کلی و روش پخش کمیت ها در یک جامعه آماری می باشد. در این صورت آمار توصیفی دارای کاربرد فراوانی برای خلاصه سازی داده ها و شرح آنها می باشد.

 در زمان های گذشته تمرکز اصلی آمار بر روی خلاصه سازی یا شرح اطلاعات عددی بوده است. این عرصه در حال حاضر تنها یکی از قسمت‌های رشته آمار نوین محسوب می شود که به آن آمار توصیفی می گویند.  در حقیقت به مجموعه شیوه هایی که برای نظم دهی، خلاصه سازی و شرح اطلاعات از آن استفاده می شود آمار توصیفی می گویند.

 نرم افزارSpss به صورتی ساخته شده است که می تواند  جهت انجام تحلیل آماری آن را با ساده ترین راه و با سرعت انجام دهد. پیش از آن که اطلاعات را آنالیز کنید باید گام‌های مقدماتی معینی را بردارید.  یک پژوهشگر هنگامی که با حجم فراوانی از اطلاعات کمی جمع آوری شده برای پژوهش خود مواجه می شود ضرورت دارد که به نظم دهی و خلاصه کردن آنها به شکل معنادار و قابل مفهوم بپردازد.

  تا از این طریق نکات پنهان اطلاعات نمایان شود و پیش از آنکه به صورت مستقیم به سراغ آزمون آماری برود در آغاز کار به ارزیابی اکتشافی اطلاعات بپردازد.  موضوع آمار توصیفی تنظیم و دسته بندی اطلات، نمایش ترسیمی،  پرداختن به محاسبه عواملی مانند نما، میانگین، میانه و غیره می باشد که ویژگی های تک تک اعضای جامعه مورد گفت‌وگو قرار می گیرد. در آمار توصیفی به شکل  کلی از سه شیوه برای خلاصه سازی اطلاعات بهره گیری می شود که شامل:  به کاربردن جدول، نمودار و محاسبه عوامل بخصوصی که نشانگر ویژگی های پر اهمیتی از اطلاعات باشند.

 طبق افزایش پیدا کردن سطح علمی دانشجویان و مقالات و همچنین پایان نامه ها تحلیل آماری جهت انجام پایان نامه کارشناسی ارشد و دکترا با طی کردن چند واحد درسی ممکن نیست و برای داشتن یک بررسی صحیح و منطقی برای پایان نامه ها مشاوره و بهره گیری از یک کارشناس برای انجام تحلیل آماری الزامی می باشد.  دانشجویان می توانند برای پایان نامه باکیفیت از مشاوره موسسه ترسیم دانش استفاده کنند به دلیل اینکه این موسسه با در اختیار داشتن متخصصان و کارشناسان با تجربه دانشجویان را برای انجام تحلیل آماری پایان نامه یاری می کنند‌.  همچنین پایان نامه با کیفیت و با قیمت مناسب برای دانشجویان فراهم کند.

ابزارهای مهم جهت آمار توصیفی

 آمار توصیفی از دو ابزار مهم برای ترسیم اطلاعات  بهره گیری می شود که شامل موارد زیر می شود:

۱.  جدول های آمار که از شاخص‌های آماری تشکیل شده است که این شاخص ها شامل:  شاخص های پراکندگی و مرکزی می باشد.

۲. استفاده از نمودارهای آماری: نمودارهای آماری دارای انواع و اقسام متعددی می باشد که  پژوهشگر طبق اطلاعات و هدف خود از آن استفاده می کند.

مراحل آمار توصیفی اطلاعات

 آمار توصیفی اطلاعات دارای مراحل بخصوصی می باشد که می توان به موارد زیر اشاره داشت:

–  خلاصه سازی اطلاعات و شرح الگوی کلی که دارای مراحلی مانند:  فشرده سازی اطلاعات به صورت جدول و نمودارهای آماری،  نمایش دادن آنها از طریق نمودار

–  محاسبه کردن شاخص های آماری

محاسبه سازی شاخص های پراکندگی برای انجام تحلیل آماری

 شاخص های پراکندگی جهت انجام تحلیل آماری مقدار پراکندگی هر متغیر را  به صورت میانگین نشان می دهد.  از طریق این نوع شاخه ها می توان پی برد که تا چه مقداری  از اطلاعات در پیرامون نقطه تمرکز پراکنده می باشد. پر اهمیت ترین شاخه های پراکندگی شامل  موارد زیر می شود:

–  انحراف استاندارد

–  واریانس

–  دامنه تغییرات

تعریف دامنه تغییرات

 دامنه تغییرات فاصله بین بزرگترین و کوچکترین عوامل در مجموعه ای از اطلاعات را مورد اندازه گیری قرار می دهد.  هر چقدر دامنه اطلاعات طولانی تر باشد مجموعه آن هم وسیع تر خواهد شد. دامنه  همانند میانگین تحت تاثیر اطلاعات پرت واقع می شود که در این صورت جزو معیار مطلوب پراکندگی محسوب نمی شود. علاوه بر این به دلیل اینکه برای محاسبه دامنه تنها از دو اندازه بزرگترین و کوچکترین مشاهده بهره‌گیری می‌شود معمولاً نتایج رضایت بخشی جهت پراکندگی محسوب نمی شود.

 هدف از واریانس جهت انجام تحلیل آماری

  هدف از واریانس جهت انجام تحلیل آماری میانگین تفاوت بین هر کدام از مقادیر اطلاعات با میانگین آنها را نشان می دهد. به دلیل اینکه شرح واریانس دشوار می باشد معمولاً در تحقیق ها در عوض واریانس از انحراف استاندارد بهره گیری می کند. انحراف استاندارد شرح مقدار پراکندگی را راحت‌تر و درک آن را آسان تر می کند.

انحراف استاندارد برای انجام تحلیل آماری

 انحراف استاندارد برای انجام تحلیل آماری جزو یکی از شایع ترین و پر اهمیت ترین شاخص پراکندگی محسوب می شود.  پر اهمیت بودن این شاخص به این علت می باشد که با وجود این شاخص می‌توان مقدار پراکندگی هر پخش پیوسته را بر اساس واحد اندازه گیری آنها نشان داد. این شاخه جزو دقیق ترین شاخص پراکندگی به حساب می‌آید که  برای اندازه گیری آن از تمام اعداد بهره گیری می شود علاوه بر این در اعمال ریاضی هم می توان از آن استفاده کرد. انحراف استاندارد برای مشخص کردن تغییرات یا پراکندگی پخش نمره ها کاربرد دارد. همچنین از این شاخص می‌توان برای اندازه گیری آماری بهره گیری کرد و در آمار استنباطی حائز اهمیت می باشد.

نحوه محاسبه شاخص های مرکزی برای انجام تحلیل آماری

 کمیت های موجود می باشند که می توانند به شکل کمی جامعه و  محل تمرکز اطلاعات را معرفی کنند که به آن  شاخص های مرکزی گفته می شود. جهت محاسبات آماری احتیاج است که خصوصیات و شرایط کلی اطلاعات مشخص شود برای این کار می توان از شاخص های مرکزی محاسبه بهره گیری کرد.  با اهمیت ترین شاخص های مرکزی شامل: مد، میانه و میانگین می باشد که هر کدام از آنها دارای کاربرد بخصوصی جهت انجام تحلیل آماری دارند.  یک شاخصه مرکزی هنگامی دارای اهمیت می باشد که خصوصیات زیر را دارا باشد:

–  برای محاسبه از کلیه داده ها بهره گیری شود.

–  دارای ویژگی های ساده و قابلیت محاسبه را داشته باشد.

–  فرم ریاضی آن را  محاسبه کرد.

تعریف نما

 نما عدد یا نمره‌ای می باشد که در توزیع دارای فراوانی بیشتری می باشد و با استفاده از مشاهده توزیع فراوانی و مشخص کردن عددی که فراوانی بیشتری دارد مشخص می شود.  نما در موارد زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

۱.  هنگامی که مقیاس اندازه گیری حالت اسمی باشد.

۲.  محقق بخواهد عددی که دارای تکرار فراوان می‌باشد را کشف کند.

۳. محقق علاقه‌مند باشد اطلاعات کلی و سریع در رابطه با گرایش های مرکزی کسب کند.

تعریف میانه در شاخص های مرکزی

 میانه در شاخص های مرکزی جزو نقطه ای  می باشد که نیمی از پخش نمره ها در قسمت بالای آن و نیمه دیگر آن در پایین آن واقع می باشد. در پژوهش هایی که مقیاس محاسبه داده ها رتبه ای یا به شکل اسمی باشد از میانه بهره گیری می شود.

هدف از میانگین در شاخص های مرکزی

 میانگین در شاخص های مرکزی جزو شایع‌ترین و گسترده‌ترین مقدار متوسطی می باشد که مورد بهره گیری واقع می شود و جزو شرح دهنده مرکز توزیع فراوانی محسوب می‌شود.

متغیر ها و داده ها جهت انجام تحليل آماری

 متغیرها و داده ها جهت انجام تحلیل آماری دارای  دو نوع می باشند که شامل موارد زیر می شود:

 متغیرهای کمی: اینگونه متغیر ها قابل اندازه گیری و شمارش هستند و سنجش آنها مقدار کمی می باشد که شامل فاصله ای و نسبتی می باشد.

 متغیرهای کیفی:  متغیرهایی می‌باشند که غیر قابل شمارش و اندازه گیری می‌باشد و نتیجه سنجش آنها یک حالت و یک شرایط می باشد که شامل اسمی و رتبه ای می باشد.