معرفی تصمیم گیری چند معیاره در روش تحقيق
با بهره گیری از تصمیم گیری چند معیاره شیوه‌های مختلفی را برای تصمیم‌گیری می توان انتخاب کرد و از طرف دیگر برای انجام پایان نامه دارای کاربرد بسیاری می باشد.
موسسه ترسیم دانش یک مرکز تخصصی آموزش و مشاوره در پروپوزال می باشد. این موسسه دارای هدف افزایش ارتقاء کیفی پژوهش ها و پژوهش های علمی می باشد. علاوه بر این موسسه ترسیم دانش با دارا بودن کارشناسان با تجربه آماده کمک به دانشجویان در رابطه با آموزش و مشاوره در پروپوزال و تحقیق های متعدد در رشته های مختلف برای انجام پایان نامه دانشجویان در زمان کم و با هزینه مطلوب با بهره‌گیری از نرم‌افزارهای متعدد می باشد.
پژوهشگر گرامي جهت مشاوره رايگان فرم زير را تكميل كنيد.
با بهره گیری از تصمیم گیری چند معیاره شیوه‌های مختلفی را برای تصمیم‌گیری می توان انتخاب کرد و از طرف دیگر برای انجام پایان نامه دارای کاربرد بسیاری می باشد.
بهره گیری از این شیوه ها احتیاج به نرم افزار دارد به دلیل اینکه محاسبات آن بسیار دشوار و پیچیده می باشد به همین خاطر استفاده از نرم افزار الزامی می باشد. موسسه ترسیم دانش با بهره گیری از این تحلیل ها و بهره گیری از با تجربه ترین پژوهشگران و فارغ التحصیلان ایده‌آل می‌تواند به دانشجویان برای انجام پایان نامه کمک کند.
تصمیم گیری چند معیاره در روش تحقيق
شیوه های تصمیم گیری چند معیاره
معمولاً انسان ها برای اجرای تصمیم گیری یکی از دو روش زیر را استفاده می کند:
۱. شیوه آزمون و خطا
۲. شیوه مدل سازی
در شیوه آزمون و خطا فرد تصمیم گیرنده با حقیقت مواجه می‌شود. بدین صورت می باشد که یکی از گزینه ها را مورد انتخاب قرار می دهد و نتیجه آن را می بیند، اگر در تصمیم گیری خود خطای فراوانی داشته باشد تصمیم خود را تغییر می دهد و سایر گزینه های دیگر را مورد انتخاب قرار می دهد.
در شیوه مدلسازی فرد تصمیم گیرنده موضوع حقیقی را مدل سازی می کند، عوامل و موثر بودن آن بر یکدیگر را معین می‌کند و به ارزیابی و بررسی مدل و در آخر به پیش بینی موضوع حقیقی می‌پردازد. به صورت کلی شیوه مدل سازی رویکردی می باشد که احتیاج به کارشناسی مطلوب دارد.
در سال‌های اخیر پژوهشگران از مدل چند معیاره برای تصمیم گیری های دشوار استفاده کرده اند. در تصمیم گیری چند معیاره در عوض بهره گیری از یک معیار سنجش امکان دارد چندین معیار را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند.
تصمیم گیری چند معیاره چیست؟
تصمیم گیری به معنای بازگو کردن صحیح اهداف، راهکار های متعدد، بررسی ممکن بودن آنها، تجزیه و تحلیل نتیجه گیری هر کدام از راه کارها و در نهایت انتخاب و اجرای آن می باشد.
تصمیم گیری چند معیاره جزو یکی از تکنیک های پژوهش در عملیات(or) به حساب می آید. مدل های تصمیم گیری برای انجام پایان نامه دارای دو دسته هستند که شامل موارد زیر می شود:
– مدل های چند هدفه
– مدل های چند شاخه
در مدل های چند هدفه باید ایده آل ترین انتخاب راهکار، طبق محدودیت در سیستم، هدف های مختلف و مقدار مناسب فرد تصمیم گیرنده در این هدف ها مطرح شود. موضوع تصمیم‌گیری هدف های چندگانه را می‌توان به شکل کلی در نظر داشت.
مدل های چند شاخه یکی از ایده آل ترین انتخاب های از قبل تعریف شده و دارای محدودیت می باشند که هر کدام از آن ها تناوب ها، قسمتی از ویژگی های فرد تصمیم گیرنده را مشخص می کنند. در آخر فرد تصمیم گیرنده طبق مقدار و نوع اطلاعاتی که در دسترس دارد باید ایده آل ترین انتخاب ها و معیار ها را داشته باشد.
به شکل کلی مدل های چند هدفه برای طراحی و مدل های چند شاخه برای انتخاب ایده‌آل‌ترین گزینه از آنها بهره گیری می شود. تفاوت کلی میان مدل های چند هدفه و چند شاخه در این است که در اولی تصمیم گیری در فضای پیوسته و در دومی تصمیم‌گیری در فضاهای گسسته صورت می گیرد.
در رابطه با معیارهای بهره گیری شده در موضوعات باید به سه مورد اهمیت داد:
– تبدیل معیار کیفی به کمی
– بی مقیاس کردن معیارها
– مشخص کردن وزن های نسبی میان معیارها
نحوه تجزیه و تحلیل تصمیم گیری چند معیاره
برای تجزیه تحلیل تصمیم گیری چند معیاره باید با کلیه عوامل آن شناخت پیدا کرد و آن را به شکل صحیح و دقیق تعریف کرد و بعد از آن به مدلسازی، بررسی و ارزیابی آن پرداخت. به شکل کلی تصمیم گیری چند معیاره دارای شش مولفه می باشد که شامل موارد زیر می شود:
۱. یک یا چندین هدف
۲. فرد تصمیم گیرنده یا جمعی از تصمیم گیران
۳. مجموعه کلی از معیارهای ارزیابی
۴. مجموعه کلی از گزینه ها برای تصمیم گیری
۵. گروهی از متغیرهای مجهول یا تصمیم
۶. گروهی از نتیجه های کسب شده از هر گزینه یا معیار
عوامل اصلی این ساختار یک ماتریس تصمیم می باشد که شامل گروهی از ستون ها است. ماتریس ها برای گروهی از گزینه ها و معیارهای بررسی و ارزیابی نتایج و تصمیم‌گیری را بازگو می‌کنند.
تصمیم گیری های پیچیده معمولاً شامل گروهی از اشخاص تصمیم گیرنده می باشد که به این گروه ها ذینفع می گویند. اشخاص تصمیم گیرنده می توانند یک شخص یا یک مجموعه‌ای از افراد شامل دولت یا سازمان‌های حقوقی باشند که این اشخاص اولویت‌های خود را معین می‌کنند.
این اولویت ها طبق ارزش معیارها و گزینه های تصمیم انتخاب می شوند. علاوه بر این این اولویت ها می توانند به شکل وزن های مختلف برای معیارهای بررسی و ارزیابی مورد بهره گیری قرار گیرند. برای به دست آوردن ایده‌آل‌ترین نتیجه می توان تصمیم ها را اولویت بندی کرد و طبق آن گزینه صحیح را انتخاب کرد.
هدف از ایجاد تصمیم گیری چند معیاره
اکثر تصمیم‌گیری هایی که در رابطه با مسائل اقتصادی، صنعتی، مالی یا سیاسی هستند جزو تصمیم‌گیری‌های چند معیاره محسوب می شوند. بازگو کردن مطلوبیت و هدف تصمیم گیران برای برطرف کردن این گونه مسائل دارای ارزش بسیاری می باشد. یکی از مسائلی که در رویکردهای نهادها دارای اهمیت می‌باشد رویکرد مالی آنها محسوب می‌شود. بررسی و ارزیابی رویکرد مالی در یک فضای رقابتی برای نهادها از ارزش بخصوصی برخوردار می باشد.
علاوه بر این بهره گیری از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره برای بررسی رویکردها قادر می‌باشد به طور همزمان دامنه گسترده‌ای از معیارهای عملکردی را فراهم کند و امکان بررسی‌های مقایسه را در نهاد ها ایجاد کند. پس بهره گیری از این تکنیک ها برای بررسی عملکرد ها در زمینه های متعدد مانند مالی و اقتصادی، به عنوان یک ابزار مطلوب می تواند موثر باشد.
انواع و اقسام مدل های تصمیم گیری چند معیاره
شیوه های تصمیم گیری چند معیاره به شکل وسیعی مورد توجه پژوهشگران متعدد واقع شده که این شیوه ها شامل موارد زیر می شود:
– شیوه عملکرد تجزیه و تحلیل سلسله مراتب(AHP)
– شیوه عملکرد تجزیه و تحلیل شبکه ای(ANP)
تعریف شیوه AHP در تصمیم گیری چند معیاره
شیوه یAHP یکی از شایع ترین مدل های(MADM) محسوب می شود. یکی از فواید این شیوه امکان فرموله کردن موضوعات به شکل ساختار سلسله مراتبی چند سطحی می باشد. تطابق بالا در این شیوه برابری را با ذهن اشخاص نشان می دهد و علاوه بر آن موضوع اصلی را با ساختار سلسله مراتبی به شکل عادی و ساده بیان می‌کند. همچنین به دلیل این که این شیوه طبق مقایسه های زوجی ایجاد شده امکان ارزیابی سناریوهای متعدد را برای مدیران فراهم کرده است.
تعریف شیوه ANP در تصمیم گیری چند معیاره
در شیوه یANP بر خلاف شیوه AHP، گزینه ها و شاخص ها به یکدیگر وابسته هستند بدین معنا که در عوض ساختار عادی چند سطحی با ساختار شبکه ای و در عوض سلسله مراتب با خوشه‌ها روبرو می‌باشیم. به صورت کلی عناصر هرکدام از خوشه ها بر روی عناصر سایر خوشه های دیگر موثر هستند.
